શનિ (Saturn) ગ્રહ વિષે માહિતી
શનિ ગ્રહ વિષે ટૂંક માં માહિતી, શનિ (Saturn) નું નામ સાંભળતા જ ઘણા લોકો ભયના અંધકારમાં ડૂબી જાય છે. લોકો શનિ (Saturn) ને પરેશાન કરનાર ગ્રહ માને છે. જે વ્યક્તિ પર શનિ (Saturn) ની ખરાબ નજર પડે છે, તેનું જીવન નરક બની જાય છે, પરંતુ શનિ (Saturn) વિશે કરવામાં આવતી ઘણી ધારણાઓ ખોટી છે. વૈદિક જ્યોતિષમાં શનિ (Saturn) ને ક્રૂર ગ્રહ માનવામાં આવે છે. આ સાથે તેમને ન્યાયના ભગવાન પણ કહેવામાં આવે છે. એટલે કે તેઓ કોઈપણ કારણ વગર કોઈને પરેશાન કરતા નથી. વ્યક્તિનું કર્મ તેની દિશા નક્કી કરે છે. આ લેખમાં આપણે શનિ (Saturn) ગ્રહ વિશે જાણીશું. વૈદિક જ્યોતિષમાં શનિ (Saturn) નું સ્થાન શું છે?, શનિ (Saturn) ગ્રહનું ખગોળશાસ્ત્રીય મહત્વ શું છે? યંત્ર, મંત્ર, રત્ન અને મૂળ શું છે? આ સાથે શનિ (Saturn) ની માનવ જીવન પર શું અસર પડે છે?
ગુજરાતી માં શનિ (Saturn) ગ્રહ વિષે અગત્યની માહિતી
વૈદિક જ્યોતિષમાં શનિ (Saturn) ગ્રહને કર્મના ફળ આપનાર કહેવામાં આવે છે. અન્ય ગ્રહોની સરખામણીમાં શનિ (Saturn) ની ગતિ સૌથી ધીમી છે. જેના કારણે તેમને કોઈપણ એક રાશિમાંથી બહાર નીકળવામાં અઢી વર્ષનો સમય લાગે છે. આ સમયને વૈદિક જ્યોતિષમાં ધૈયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. હિંદુ ધર્મમાં તેમને દેવતા માનવામાં આવે છે. સૂર્યમંડળના ગ્રહ શનિ (Saturn) નું વાતાવરણ અન્ય ગ્રહો કરતાં અલગ છે. ખગોળશાસ્ત્ર અનુસાર, શનિ (Saturn) એક એવો ગ્રહ છે જેની આસપાસ રિંગ આકારનો આકાર છે. આ આકાર ગોળાકાર શરીર દ્વારા રચાય છે. ગુરુત્વાકર્ષણને કારણે આ શરીર સ્થિર છે. શનિ (Saturn) એ સૂર્યનો છઠ્ઠો સૌથી મોટો ગ્રહ છે અને ગુરુ પછી સૌરમંડળનો બીજો સૌથી મોટો ગ્રહ છે.
જ્યોતિષમાં શનિ (Saturn) ગ્રહનું મહત્વ
વૈદિક જ્યોતિષમાં શનિ (Saturn) ગ્રહનું ઘણું મહત્વ છે. જ્યોતિષશાસ્ત્રમાં શનિ (Saturn) ગ્રહને વય, દુઃખ, ટેક્નોલોજીનો કારક માનવામાં આવે છે. જ્યોતિષીઓ અનુસાર, તુલા રાશિ શનિ (Saturn) ની ઉચ્ચ રાશિ છે જ્યારે મેષ રાશિ તેની નીચ રાશિ માનવામાં આવે છે. જ્યોતિષીઓના મતે જે વ્યક્તિની કુંડળીમાં શનિ (Saturn) ઉચ્ચ હોય છે, તો તે પદોમાંથી રાજા બને છે. શનિ (Saturn) 27 નક્ષત્રોમાંથી ત્રણ નક્ષત્ર પુષ્ય, અનુરાધા અને ઉત્તરાભાદ્રપદ નક્ષત્રનો માલિક છે.
માનવ જીવન પર શનિ (Saturn) ની અસર
જેની કુંડળીમાં શનિ (Saturn) ગ્રહ ઉર્ધ્વ ગૃહમાં હોય તો તેને જ્યોતિષની દૃષ્ટિએ શુભ માનવામાં આવતું નથી. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર ઉર્ધ્વ ગૃહમાં શનિ (Saturn) ની હાજરીને કારણે વ્યક્તિ આળસુ અને હલકી માનસિકતા ધરાવતો હોય છે. વ્યક્તિ ભલે ગુણવાન હોય, પરંતુ તે તેના ગુણોનો યોગ્ય લાભ ઉઠાવી શકતો નથી. આ સાથે આવા લોકોને એકલા રહેવું ગમે છે.
જન્મકુંડળીમાં જો શનિ (Saturn) પ્રબળ અને શુભ ગ્રહોની સાથે હોય તો તેના સકારાત્મક પરિણામ મળે છે. જેમ આપણે જાણીએ છીએ કે શનિ (Saturn) તુલા રાશિમાં ઉચ્ચ છે. આવી સ્થિતિમાં શનિ (Saturn) બળવાન રહેશે. તેનો સીધો ફાયદો દેશવાસીઓને થશે. શનિ (Saturn) ના પ્રભાવથી વ્યક્તિ વ્યક્તિને મહેનતુ, મહેનતુ અને ન્યાયી બનાવે છે. શનિ (Saturn) ની કૃપાથી વ્યક્તિ પોતાના કાર્યક્ષેત્રમાં સફળતા પ્રાપ્ત કરે છે. વ્યક્તિ દર્દી અને ગંભીર બને છે.
જો લોકોની કુંડળીમાં શનિ (Saturn) ગ્રહ પીડિત અને શુભ સ્થાનમાં ન હોય તો વ્યક્તિને સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર જો શનિ (Saturn) મંગળ ગ્રહથી પીડિત હોય તો તે વતનીઓ માટે અકસ્માત અને ન્યાયિક પરેશાનીઓ સર્જે છે. વતનીને જેલમાં જવું પડે છે.
1. શનિ (Saturn) ની પરિભ્રમણ દિશા પશ્ચિમથી પૂર્વ તરફ છે, એટલે કે શનિ (Saturn) ગ્રહની પરિભ્રમણ દિશા પૃથ્વી જેવી જ છે.
2. કદની દૃષ્ટિએ શનિ (Saturn) બીજા નંબરનો સૌથી મોટો ગ્રહ છે. તમારી જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે સૌથી મોટો ગ્રહ ગુરુ છે.
3. શનિ (Saturn) ગ્રહની આસપાસ જોવા મળતી રિંગ સિસ્ટમના કારણે આ ગ્રહને સૌરમંડળનો સૌથી આકર્ષક ગ્રહ કહેવામાં આવે છે.
6. શનિ (Saturn) ગ્રહની આસપાસ બનેલી રિંગ્સ ખૂબ જ પાતળી હોય છે અને તેમની સંખ્યા 7 હોય છે, તે ટેલિસ્કોપની મદદથી સરળતાથી જોઈ શકાય છે.
7. શનિ (Saturn) પરનો પવન 1800 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ફરે છે (પૃથ્વી પર ફૂંકાતા પવનો કરતાં 5 ગણો ઝડપી).
8. શનિ (Saturn) ના વ્યાસને જોતાં, આશરે 750 પૃથ્વી શનિ (Saturn) માં ફિટ થઈ શકે છે અને 1600 શનિ (Saturn) સૂર્યની અંદર ફિટ થઈ શકે છે.
9. શનિ (Saturn) પરનું વાતાવરણીય દબાણ પૃથ્વી કરતાં 100 ગણું વધારે છે.
10. શનિ (Saturn) ગ્રહનો સરેરાશ વેગ 9.64 કિમી પ્રતિ સેકન્ડ છે જ્યારે પૃથ્વીનો સરેરાશ વેગ 30 કિમી પ્રતિ સેકન્ડ છે.
11. સૂર્યથી શનિ (Saturn) ગ્રહનું અંતર લગભગ 1.4 અબજ કિમી (886 મિલિયન માઇલ) અથવા 9.5 એયુ છે.
12. રોમન પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર શનિ (Saturn) ગ્રહનું નામ ભગવાન ગુરુના પિતાના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું હતું.
13. શનિ (Saturn) એ પાંચ ગ્રહોમાંથી એક છે જે નરી આંખે જોઈ શકાય છે અને તે સૌરમંડળમાં પાંચમા સૌથી તેજસ્વી પદાર્થ પણ છે.
14. શનિ (Saturn) નું વાતાવરણ લગભગ 96% હાઈડ્રોજન અને 4% હિલીયમનું બનેલું છે, જેમાં એમોનિયા, એસિટીલીન, ઈથેન, ફોસ્ફાઈન અને મિથેન જેવા વાયુઓ પણ જોવા મળે છે.
15. શનિ (Saturn) ગ્રહનું વાતાવરણ 60 કિમી સુધી વિસ્તરે છે અને વાતાવરણના સૌથી ઊંચા સ્તરમાં, પવનની ગતિ 1,800 કિમી પ્રતિ કલાક સુધી પહોંચે છે.
16. શું તમે જાણો છો કે શનિ (Saturn) ગ્રહ પર ફૂંકાતા પવનો સૂર્યમંડળના અન્ય તમામ ગ્રહો પર ફૂંકાતા પવનો કરતાં વધુ ઝડપી હોય છે.
17. સૂર્યમંડળના અન્ય તમામ ગ્રહોમાં શનિ (Saturn) ગ્રહની સપાટી સૌથી સપાટ છે.
18. શનિ (Saturn) ને સૂર્યની આસપાસ એક પરિક્રમા કરવામાં 29.4 પૃથ્વી વર્ષ લાગે છે.
19. શનિ (Saturn) પર, દિવસો ઓછા હોય છે અને વર્ષો પૃથ્વી કરતાં લાંબા હોય છે.
20. શનિ (Saturn) નું ચુંબકીય ક્ષેત્ર ઘણું શક્તિશાળી છે, તમારી જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે શનિ (Saturn) નું ચુંબકીય ક્ષેત્ર પૃથ્વીના ચુંબકીય ક્ષેત્ર કરતા 578 ગણું વધુ શક્તિશાળી છે.
21. શનિ (Saturn) નો ઉલ્લેખ 700 બીસીની આસપાસ એસીરિયનો દ્વારા પ્રારંભિક લેખિત રેકોર્ડમાં કરવામાં આવ્યો હતો. તેણે શનિ (Saturn) નું નામ આપ્યું, “નિનીબનો તારો”, એક બળ જે રાત્રિના આકાશમાં ચમકતું હતું.
22. શનિ (Saturn) નો ચંદ્ર ટાઇટન એ ગુરુના ગેનીમીડ પછી સૌરમંડળનો બીજો સૌથી મોટો ચંદ્ર છે અને તે બુધ (સૌરમંડળનો સૌથી નાનો ગ્રહ) કરતાં મોટો છે.
23. શનિ (Saturn) ગ્રહ પર જોવા મળતી ઋતુઓ શનિ (Saturn) ની સ્વ-ઉત્પન્ન ગરમીથી બદલાય છે, આ ગ્રહની ઋતુ સૂર્ય પર નિર્ભર નથી.
24. શનિ (Saturn) નું સરેરાશ તાપમાન -178 ડિગ્રી સેલ્સિયસની આસપાસ છે.
શનિ (Saturn) ગ્રહ સંબંધિત રસપ્રદ તથ્યો અને સંપૂર્ણ માહિતી – Saturn Planet Facts (25 થી 40)
25. શનિ (Saturn) એ સૌરમંડળમાં સૌથી ઓછી ઘનતા ધરાવતો ગ્રહ છે. ઉદાહરણ તરીકે, તે પાણીના પૂલમાં સરળતાથી તરી શકે છે.
26. શું તમે જાણો છો કે શનિ (Saturn) ના વલયોમાં એવા ઘણા કણો છે જે ધૂળના કણો જેવા નાના અને પર્વતો કરતા પણ મોટા હોઈ શકે છે.
27. વૈજ્ઞાનિકોના મતે, શનિ (Saturn) ના વલયો એસ્ટરોઇડ્સ, ધૂમકેતુઓ અને ચંદ્રોથી બનેલા છે જે મોટાભાગે શનિ (Saturn) ના શક્તિશાળી ગુરુત્વાકર્ષણથી વિખેરાઈ ગયા હતા.
28. ગેલિલિયો ગેલિલે 1610માં સૌપ્રથમવાર શનિ (Saturn) નું અવલોકન કર્યું હતું, ત્યારપછી તેમણે ગ્રહની બંને બાજુએ એક જોડી જોઈ હતી, જેના કારણે તેમણે એવું તારણ કાઢ્યું હતું કે શનિ (Saturn) એક ત્રિકોણ ગ્રહ છે, પરંતુ શનિ (Saturn) વિશે વૈજ્ઞાનિકોએ કરેલા સંશોધન મુજબ તે સ્પષ્ટ થયું છે. આ કે ગેલિલિયો ગેલિલીએ આ ગ્રહને ત્રિવિધ ગ્રહ તરીકે જોયો અને વર્ણવ્યો તે જોડી ખરેખર શનિ (Saturn) ગ્રહની વલયો હતી.
29. શનિ (Saturn) ગ્રહની ઘનતા 0.687 ગ્રામ પ્રતિ ઘન મીટર છે અને સપાટીનું ક્ષેત્રફળ 42,612,133,285 ચોરસ કિલોમીટર છે.
30. શનિ (Saturn) ની સપાટીનું ગુરુત્વાકર્ષણ બળ 10.4 ચોરસ મીટર પ્રતિ સેકન્ડ છે અને આ ગ્રહનો એસ્કેપ વેગ 129,924 કિમી/કલાક છે.
31. શનિ (Saturn) ગ્રહનો વ્યાસ 120660 કિમી છે અને ધરીનો ઝોક 26.7 ડિગ્રી છે.
32. શનિ (Saturn) નું કદ 827,129,915,150,897 ઘન કિલોમીટર છે.
દળ 568,319,000,000,000,000,000,000,000 Kg છે.
33. વૈજ્ઞાનિકોના મતે, શનિ (Saturn) ના કુલ 150 પ્રાકૃતિક ઉપગ્રહો હોઈ શકે છે, જેમાંથી અત્યાર સુધી માત્ર 62 પ્રાકૃતિક ઉપગ્રહોને જ વૈજ્ઞાનિક માન્યતા મળી છે. તમારી જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે પ્રાકૃતિક ઉપગ્રહોને ચંદ્ર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
34. શનિ (Saturn) નો ચંદ્ર ટાઇટન એ સૌરમંડળનો બીજો સૌથી મોટો ચંદ્ર છે (સૌથી મોટો ચંદ્ર ગેનીમીડ છે જે ગુરુ ગ્રહનો કુદરતી ઉપગ્રહ છે). ટાઇટનની સ્થિર સપાટીમાં પ્રવાહી મિથેન સરોવરો અને સ્થિર નાઇટ્રોજનથી ઢંકાયેલું લેન્ડસ્કેપ છે.
35. શનિ (Saturn) ના એન્સેલેડસ ચંદ્ર વિશે, નાસાના વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે આ ચંદ્ર પર એલિયન જીવન હોઈ શકે છે. આ કારણોસર, નાસાએ આ ચંદ્રની નજીક ફરતા કેસિની અવકાશયાનને નષ્ટ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે, કારણ કે ભવિષ્યમાં, વાહનમાં તકનીકી ખામીને કારણે, આ અવકાશયાન એન્સેલેડસ ચંદ્ર અને તેમાં રહેતા એલિયન્સના જીવનને અસર કરશે નહીં. તમને જણાવી દઈએ કે નાસાએ આ સ્પેસક્રાફ્ટ પર $3.26 બિલિયનનું જંગી રોકાણ કર્યું છે.
36. શનિ (Saturn) ગ્રહ પર અંડાકાર આકારના તોફાનો છે જે ગુરુના વાવાઝોડા જેવા જ છે, વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે શિન ધ્રુવ પર એક વમળ પણ છે, જે પૃથ્વી પર આવતા તોફાનો જેવું જ છે.
37. શનિ (Saturn) આછા પીળા રંગનો દેખાય છે કારણ કે તેના ઉપરના વાતાવરણમાં એમોનિયા સ્ફટિકોનો સમાવેશ થાય છે, એમોનિયા બરફના વાદળોના આ સૌથી ઉપરના સ્તરની નીચે જે મોટાભાગે પાણીના બરફના બનેલા હોય છે.
38. અત્યાર સુધીમાં કુલ ચાર અવકાશયાન શનિ (Saturn) ની મુલાકાત લઈ ચૂક્યા છે, આ છે પાયોનિયર 11, વોયેજર 1, વોયેજર 2 અને કેસિની, કેસિનીએ 1 જુલાઈ, 2004ના રોજ શનિ (Saturn) ની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ કર્યો હતો.
39. શનિ (Saturn) ગ્રહને ગેસ ગ્રહ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, પરંતુ કેટલાક વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે તેની પાસે નક્કર ખડકાળ કોર પણ છે જે હાઇડ્રોજન અને હિલીયમથી ઘેરાયેલો છે.
40. શનિ (Saturn) નો આંતરિક ભાગ ખૂબ જ ગરમ છે, તાપમાન સરળતાથી 11,700 °C (21,000 °F) થી વધી જાય છે.
41. શનિ (Saturn) ગ્રહ સૂર્યમાંથી મેળવેલા કિરણોત્સર્ગ કરતાં લગભગ 2.5 ગણા વધુ કિરણોત્સર્ગનું ઉત્સર્જન કરે છે.
42. શનિ (Saturn) નું સરેરાશ ભ્રમણ અંતર 1.43 x 109 કિમી છે. આનો અર્થ એ છે કે શનિ (Saturn) પૃથ્વીથી સૂર્યના અંતર કરતાં સરેરાશ 9.5 ગણો છે.
Contact Email : ikhedut3311@gmail.com
Notice :
અમારા લેખનું લખાણ કોપી કરતા પહેલા અમારી લેખિત મંજુરી લેવી જરૂરી છે.
Hello Readers, I-Khedut.in is a private website and don’t represent any government entity, organizations or department. Whatever information we shared here is gathered from various Gujarat government’s official website and news papers and other websites. We also cross verify the job when we post any job but do always cross verify the job vacancy by yourself to prevent fraudulent happening in the name of job.